Dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje nauczycielom na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1690) w związku z art. 48 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 984 z późn. zm.). Warunkiem nabycia prawa do tzw. „trzynastki” w pełnej wysokości jest, co do zasady, efektywne przepracowanie u danego pracodawcy pełnego roku kalendarzowego (art. 2 ust. 1 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym). Jeżeli nauczyciel nie przepracuje pełnego roku to należy mu się „trzynastka” w wysokości proporcjonalnej do przepracowanego okresu, ale tylko jeśli przepracował w tym roku co najmniej 6 miesięcy (art. 2 ust. 2 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym), czyli 180 dni (zgodnie z art. 114 ustawy – Kodeks cywilny).

Należy jednak zauważyć, że w art. 2 ust. 3 pkt 1 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym przewidziano wyjątki od powyższej zasady. Przepracowanie co najmniej 6 miesięcy warunkujących nabycie prawa do wynagrodzenia rocznego nie jest mianowicie wymagane w przypadkach nawiązania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem zgodnie z organizacją pracy szkoły. Nauczyciel zatrudniony w szkole zgodnie z organizacją pracy szkoły od pierwszego dnia zajęć dydaktycznych w roku szkolnym, wedle § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie organizacji roku szkolnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1211), co potwierdza m.in. stanowisko MEN z 4 grudnia 2009 r. nr DS-WPZN-AB-401-02/09 oraz wyrok Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku z 7 grudnia 2016 r., sygnatura akt VI P 344/16, nabywa prawo do tzw. „trzynastki” za okres przepracowany w czasie zatrudnienia zgodnie z organizacją pracy szkoły, czyli od pierwszego dnia września. Wówczas warunkiem nabycia prawa do „trzynastki” nie jest przepracowanie 6 miesięcy (180 dni).

Źródła: wskazane akty prawne oraz wskazane orzecznictwo i stanowiska.